Styczniowy atak terrorystyczny na redakcję satyrycznego czasopisma "Charlie Hebdo" w Paryżu pokazał nową taktykę terrorystów. Zamachowcy chcą udowodnić, że mogą zaatakować w każdym miejscu i każdej chwili – i nie boją się zginąć.
Cel zamachu nie może być przypadkowy. Musi być symbolem walki o ideę ważną dla terrorystów. Sygnał dla opinii publicznej zawsze jest jednoznaczny: macie się bać.
Czy Twoja firma, instytucja lub organizacja może stać się celem – bezpośrednim lub pośrednim – dla terrorystów?
Nie wiem, bo nie znam planów terrorystów. Jeszcze niedawno nikt nie sądził, że terrorysta weźmie zakładników w sklepie koszernym na wschodnich peryferiach Paryża i zabije cztery osoby.
Oto kilka praktycznych uwag jak przygotować firmę, instytucję lub organizację na atak terrorystyczny.
Część I: Działanie pierwszoplanowe
1. Wytłumacz kierownictwu firmy dlaczego media chętnie relacjonują i komentują ataki terrorystyczne, robią wywiady z terrorystami i dlaczego terroryści wykorzystując Internet mogą komunikować się z opinią publiczną także poza tradycyjnymi mediami.
2. Przygotuj listy kontaktów z instrukcjami kto powinien być informowany o zagrożeniu lub podejrzeniu, że takie zagrożenie się pojawiło.
3. Odwołaj lub zawieś niepotrzebne podróże zagraniczne pracowników. Korzystaj w zamian częściej z telekonferencji i łącz satelitarnych.
4. Jeśli zatrudniasz Amerykanów i obywateli innych krajów będących na celowniku terrorystów, zadbaj o ich dyskretną ochronę.
5. Opracuj system stałego monitoringu aktualnego miejsca pobytu swoich pracowników przebywających poza terenem firmy (zagraniczne podróże służbowe i urlopy).
6. Każdy pracownik wyjeżdżający za granicę powinien przygotować poufny dokument z informacjami ułatwiającymi jego identyfikację oraz kogo poinformować w przypadku wypadku. Prosta informacja, na przykład imię panieńskie matki lub panieńskie imię małżonki, pomoże określić czy porwana osoba jeszcze żyje.
7. W przypadku porwania zapewnij dostęp do lekarstw dla diabetyków, epileptyków i osób cierpiących na choroby serca przetrzymywanych przez terrorystów.
8. Przygotuj robocze wersje oświadczeń dla mediów uwzględniające prawdopodobne scenariusze z udziałem ofiar, na przykład atak bombowy w restauracji, centrum handlowym, obiekcie sportowym, kościele lub porwanie, o którym dowie się opinia publiczna.
9. Wydawaj publiczne oświadczenia tylko w ostateczności. Rzecznicy prasowi nie powinni narzucać się mediom. Komunikuj się z pracownikami rzadko i zawsze proś ich o zachowanie przekazanych informacji tylko dla siebie. Ceną za gadulstwo może być czyjeś życie.
10. Unikaj zatrudniania konsultantów kryzysowych często występujących w mediach. Wszyscy mają umowy z mediami i będą domagać się zgody na wykorzystanie Twojego przypadku w czasie rozmowy z dziennikarzem. Każdy konsultant musi podpisać klauzulę o zachowaniu wszystkich informacji w absolutnej i bezwzględnej tajemnicy. Jeśli się nie zgadza, zatrudnij kogoś innego. Żadne dokumenty, analizy, raporty dotyczące Twojej działalności antyterrorystycznej nie mogą wydostać się na zewnątrz organizacji. Bez wyjątku.
Dla firm, biur i instytucji z szerokim i niekontrolowanym dostępem osób postronnych:
1. Pracownicy powinni rutynowo sprawdzać miejsca gdzie można podrzucić/pozostawić rzeczy, torby, paczki bez opieki. Te miejsca to pokoje, w których odbywają się rozmowy z kandydatami do pracy, pomieszczenia w recepcji, toalety i szatnie.
2. Domagaj się, żeby szafki w szatniach były opróżniane i otwarte po zakończeniu każdej zmiany.
3. Pracownicy ochrony powinni przejść dodatkowe szkolenia.
4. Szybko reaguj na plotki i odpowiadaj na pytania pracowników.
5. Nie zezwalaj na żadne dyskusje (wewnętrzne i zewnętrzne) o podejmowanych działaniach antyterrorystycznych. Ten zakaz dotyczy również kontaktów z mediami i organizacjami branżowymi.
Współpraca z lokalnymi agendami:
1. Przekaż lokalnym władzom uprawnienia do publicznych oświadczeń w sprawie ewentualnych incydentów (sam trzymaj się w cieniu).
2. Niezwłocznie przekazuj władzom komunikaty o wszystkich wypadkach w firmie i upoważnij je do występowaniu w Twoim imieniu.
3. Skontaktuj się z lokalnym biurem Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego z prośbą o szczegółowe informacje jak postępować w obliczu zagrożenia atakiem bombowym, przed atakiem terrorystycznym, podczas ataku i po jego zakończeniu.
Część II: Inne działania krótkoterminowe
1. Opracuj wewnętrzny system szybkiego powiadamiania o wydarzeniach tak, żeby zarząd nie dowiadywał się o wszystkim z mediów. Przygotuj alfabetyczną listę wydarzeń, o których musi być powiadomiony zarząd. Na przykład, eksplozja, krytyka w mediach, porwanie, pożar, przemoc w pracy, strajk, szantaż, itp.
2. Unikaj publicznych oświadczeń i komentarzy, które mogą prowokować terrorystów do odwetu.
3. Członkowie kierownictwa powinni powstrzymać się od komentarzy, które ze względu na ostrą retorykę i krytykę terroryzmu mogą trafić na czołówki gazet.
4. Zadbaj o odpowiednie ubezpieczenie wszystkich obiektów i ich wyposażenia. Pamiętaj o polisie ubezpieczeniowej od porwania.
5. Wyznacz członka zarządu, który będzie odpowiadał za program zarządzania sytuacją kryzysową i monitorował ryzyko zagrożenia terrorystycznego.
Część III: Działanie średnioterminowe
W ciągu najbliższych sześciu miesięcy członkowie zarządu powinni podjąć następujące zadania:
1. Przetestowanie elementów planu zarządzania sytuacją kryzysową.
2. Identyfikacja newralgicznych części organizacji takich jak centrum komputerowe, zakłady produkcyjne i magazyny. Jeśli firma nie ma profesjonalnego systemu zarządzania bezpieczeństwem, warto rozważyć zatrudnienie doświadczonego eksperta.
3. Przygotowanie programu bezpieczeństwa pracowników odnoszący się do przemocy w miejscu pracy, porwań, ataków bombowych i wypadków podróży. Wykorzystuj nagrania z kamer telewizji przemysłowej.
4. Sprawdzenie czy aktualne kontrakty i umowy z dostawcami (płace, warunki pracy, gwarancje, itd.) nie mogą stać się źródłem konfliktów. Aktualne i planowane kampanie reklamowe, akcje charytatywne i inicjatywy społeczne oraz premiery produktów powinny być sprawdzone pod kątem potencjalnego zainteresowania terrorystów.
Część IV: Działania długoterminowe
1. Bądź czujny i dmuchaj na zimne, bo licho nie śpi.
2. Przeprowadź audyt bezpieczeństwa wszystkich wrażliwych na atak instalacji i dokonaj zmian redukujących poziom zagrożenia.
3. Wszyscy pracownicy powinni przejść szkolenie, które zwiększy ich wiedzę o potencjalnych zagrożeniach i pokaże jak się zachować w krytycznej sytuacji. Takie szkolenie powinni też rutynowo przechodzić nowi pracownicy.
4. Opracuj system monitoringu wszystkich wypadków, które mogą wpłynąć na funkcjonowanie firmy. Do takich incydentów należy zaliczyć także słowne i pisemne groźby, przypadki obserwacji zakładu przez nieznane osoby, wydarzenia, które zwrócą uwagę mediów na konkretną instalację lub urządzenie oraz ostrzeżenia policji i służb specjalnych.
5. Zadbaj o to, żeby program bezpieczeństwa był zgodny ze strategicznymi celami organizacji.
Konkluzja
Twoja firma, organizacja lub instytucja w przypadku ataku terrorystycznego będzie oceniana przede wszystkim za to jak zajmie się poszkodowanymi na swoim terenie – nawet jeśli zupełnie ktoś inny będzie sprawcą nieszczęśliwej szkody, wypadku lub śmierci.
Przygotuj się na zrobienie więcej niż wymagają tego przepisy i okoliczności. Pokaż, że jesteś zapobiegliwy, troskliwy i współczujący. To ograniczy ewentualną krytykę mediów i osłabi ataki przeciwników.
